Een Strand Stadion voor Scheveningen

Wind Water & Wij

Inleiding

Het project ‘WW&W’ (Wind Water en Wij) is een afstudeerproject voor de Hogeschool van Rotterdam. De groep (‘Wij’) achter het project bestaat uit Bastiaan Snoek (Bouwtechniek), Didier Vorselaars (architectuur) en Tjeerd Laméris (bouwtechniek).
We zochten een project of een onderwerp dat een zekere uitdaging in zich had. Aangezien we al onze differentiaties in het project terug wilden laten komen moest het op architectonisch en bouwtechnisch gebied genoeg te bieden hebben. 		De locatie op het strand in de hoek van het Noorder havenhoofd

 

Beach stadion
Eigen ontwerp strandstadion Na een relatief korte zoektocht is ons oog gevallen op een plan dat Stichting Topsport zou realiseren op het strand van Scheveningen. Het plan bestond uit een Beach stadion in combinatie met een horeca gelegenheid (strandclub WIJ).
We hebben besloten het programma waar we dit nodig achtten te herschrijven en een eigen ontwerp te ontwikkelen.
Het eerste obstakel zat hem eigenlijk al in het feit dat het project op het strand van Scheveningen zou worden gerealiseerd. Aangezien er praktisch geen ervaring is met het bouwen op het strand waren er ook bijna geen referenties te raadplegen. Het was dus zaak om alles goed te analyseren voordat er met het daadwerkelijke ontwerpen kon worden begonnen.

Het ontwerp

In het ontwerp voor het beach stadion in Scheveningen heeft het programma en het landschap als leidraad gefungeerd. Het is een project dat zich in elke eigenschap van het landschap en elke situatie kan aanpassen. Tevens kan het project in zijn situatie worden opgenomen door alle oorspronkelijke, alom gewaardeerde, kwaliteiten van de locatie (het strand) naar boven te laten komen.
Maquette van het StadionHet gebouw zal een mengeling van functies onderbrengen die onderling allemaal een soort van koppeling met elkaar hebben. Elk onderdeel van het gebouw zal zijn eigen uitstraling krijgen, zo zullen er duidelijke sport, haven, strand en club gedeelten komen. Het ontwerp bestaat in principe uit niets meer dan een ronde kern waar verschillende platte schijven omheen gelegen zijn. De kern kan afhankelijk van zijn situatie (een open of een gesloten dak), en dus de situatie van de omgeving, een programmatische onderbreking voor de schijven vormen, maar het kan ook als het hart van het complete project functioneren.
De kern fungeert op verschillende punten. Om te beginnen heeft het 't stadion met al zijn faciliteiten in zich, het geeft de entree aan, het is een oriëntatiepunt, het reguleert de bezoekersstromen richting tribunes en geeft de mogelijkheid de buitenruimte op het dak te betreden. De schijven herbergen ieder een aparte differentiatie in het programma, samen creëren ze een wisselwerking tussen verschillende ervaringen en zichtpunten. Voorstellingen en gebeurtenissen die zich in de kern afspelen zullen relaties aanbrengen in de verschillende schijven.

Drijven

Overstromingskansen: drijven als oplossing voor calamiteitenHet project is gesitueerd op het strand van Scheveningen. Dit houdt dus concreet in dat het project te maken zal krijgen met de zee. Wat gebeurt er bij laag of bij hoog water, en wat zal er gebeuren bij een calamiteit, oftewel stormvloed? Wat kunnen wij doen om ons gebouw hiertegen te beschermen? Uitgaande van een calamiteit, ‘wat is het belangrijkste?’ Het gebouw moet overleven? Of het gebouw moet nog bruikbaar zijn? In ons geval van een stadion kiezen wij ervoor dat het gebouw moet “overleven”. Door de manier waarop het gebouw met het water om moet gaan werd al snel duidelijk dat de meest bruikbare optie het drijvend maken van het gebouw is.

Om ons gebouw te laten drijven zullen we gebruik maken van een EPS drijflichaam onder ons gebouw. Er vanuit gaande dat het gebouw op een drijflichaam van EPS staat hebben we een aantal mogelijkheden. We kunnen het gebouw direct op het zand laten rusten (een soort op staal fundering) of we kunnen het stadion met zijn piepschuim drijfvermogen in een bak plaatsen.

Laag Water

Hoog Water

Calamiteit

Wij hebben gekozen om het gebouw in een bak van beton te plaatsen. Deze vullen we met water zodat het gebouw ongeacht eb, vloed of storm altijd zal drijven. Dit heeft vele voordelen, namelijk:
  • Het gebouw zal niets ondervinden van eb of vloed, het gebouw staat immers in een bak die volledig is afgesloten en waar het waterpeil niet in veranderd;
  • Het gebouw zal pas gaan stijgen als het water zo hoog komt te staan dat het over de rand van de bak (en dus dreigend wordt);
  • Het stadion kan vrij omhoog en omlaag bewegen zonder dat er hele ladingen zand onder het stadion komen te liggen, en het stadion dus scheef terug komt te staan. In het ergste geval zal er wel zand in de bak komen, dit kan dan worden weggezogen.
Het drijfelement is opgebouwd uit 2 hoofdbestanddelen namelijk EPS en beton. Het EPS garandeert de ontzinkbaarheid van het gebouw, en het beton zorgt voor het opnemen van de belastingen die er op het drijflichaam komen te staan. Die belastingen worden op vloerniveau verspreid door een 80 mm dikke betonnen vloer.
Zoals in het plaatje duidelijk wordt gemaakt, worden op alle ribben, en 2 diagonalen, sleuven EPS uit het blok gesneden. Hier wordt wapening in gelegd en vervolgens met zelfverdichtend beton volgestort. Het EPS is zo gelijk de bekisting voor het beton.


Dit toch wel redelijk ingewikkelde systeem heeft meerdere voordelen:
  • Gewichtsbesparing. Het drijflichaam moet ervoor zorgen dat het gebouw in eerste instantie blijft drijven. Maar dan wel met een zo klein mogelijke diepgang, en een zo laag mogelijk eigengewicht van het drijflichaam.
  • Puntlasten. De elementen worden zo gelegd dat in principe alle puntlasten van kolommen precies op een hoek van een element uitkomen. Op deze manier kunnen de krachten meteen afgedragen worden aan het betonnen spaceframe wat dan weer voor de verspreiding zorgt.
  • De zeer goede eigenschappen van EPS ten opzichte van het drijfvermogen, wateropname, duurzaamheid en het bestand zijn tegen het agressieve zee milieu.

Een element vormt nog geen drijvend stadion! Het koppelen van de drijfelementen is dus noodzakelijk indien een groter geheel van drijfelementen, een zogenaamd drijfsysteem, dient te worden verkregen. Onze keuze is uiteindelijk gevallen op de starre verbinding. Het starre verbinden van de drijflichamen komt in ons geval het beste uit. Wij willen dat ons gebouw in zijn geheel stijgt of daalt en geen scheefstanden zal vertonen.
Door de starre verbindingen zal het gebouw als het ware op een grote stijve plaat staan. Nu kan het totale gebouw onder invloed van variabele belastingen (bezoekers van het stadion), wind en golfslag van positie (hoogte) veranderen of zelfs scheef komen te staan.
De oplossing hiervoor is gezocht in kabels die onder zware spanning worden gehouden, zogenaamde “high tension cables”. Deze kabels zullen het totale gebouw (de drijfelementen) continu een stuk naar beneden trekken. Hierdoor zal de positie van het gebouw wanneer het vol in gebruik is hetzelfde zijn wanneer het gebouw gesloten is.
Om te laten zien over wat voor spanningen we het hier hebben, een korte uitleg: 1,58 m³ drijflichaam betekent een trekkracht van 15,8 KN en ons gebouw heeft een vloeroppervlak van +/- 5000 m²!! oftewel de kabels moeten gezamenlijk 79000 KN onder water trekken.
Dit systeem wordt veelvuldig toegepast in de scheepvaart en bijvoorbeeld bij booreilanden.

Verdere zaken die aan bod zijn gekomen ten behoeve van het drijvend maken van het project:
  • Uitgebreide gewichtsberekeningen (permanent en variabel) om de diepgang van de elementen te kunnen bepalen.
  • Bouwvolgorde
  • Opbouw
  • Riolering
  • Water in de bak (peil en zuivering)
  • Golfslag (en dus de golfbreker)

Neem voor meer informatie contact op met:
Bastiaan Snoek, Didier Vorselaars, of Tjeerd Laméris